Het geluk in het leven is iets waar iedereen op zoek is. Mensen voelen zich (on)gelukkig op het moment dat er de (ont)koppeling met de leefcontext is. De individuen, gemeenschappen die de ontkoppeling meemaken, leven naar binnen gekeerd en geïsoleerd. Zij leven gemarginaliseerd en kunnen ontwikkelingsachterstand hebben.
De kwaliteit van de leefomgeving is bepalend voor de mate waarin de verbondenheid tot stand komt. Het voorzien in de basisbehoeftes als veiligheid, relatie, succes ervaringen is in het geval van verbondenheid erg belangrijk. Pedagogen en psychologen als Langeveld, Shaldon, Stevens vragen om ons aandacht voor het belang van deze basisbehoeftes.
Verbondenheid met de leefomgeving bevat intenties als betrokkenheid en welbevinden. Kinderen en volwassenen die verbonden zijn met hun gezin, met hun wijk, de stad en met hun land zullen daar een gezonde ontwikkeling doormaken en daar een beschermend, loyaal gedrag voor tonen. Het lukt ons echter niet om discriminatie, pestgedrag, uitsluiting in de wijken, op scholen en op de sociale media helemaal te voorkomen. De meeste haatgevoelens ontwikkelen zich in de kinderjaren. De jaren waarin de kinderen nog niet kunnen relativeren en hun geest snel verwond kan raken. De naweeën zijn merkbaar in alle fasen van het leven.
Migrantenkinderen, bijvoorbeeld, kunnen zich in Nederland gezond en succesvol ontwikkelen als zij zich verbonden voelen met Nederland. Verbondenheid is een voorwaarde voor loyaliteit. De ‘wij bieden ze onderdak” benadering biedt in tegenstelling van de verwachtingen geen gevoel van dankbaarheid. De culturele vergelijking in vorm van dat de ene beter is dan de andere biedt geen perspectief voor respectvol samen leven. Om goed en gezond samen te kunnen leven moet de nadruk gelegd worden op de gemeenschappelijke waarden.
Alleen via opvoeding kun je de gemeenschappelijke waarden als gemeenschapszin, verdraagzaamheid, respect en vrijheid in meningsuiting en denken als cultuur overdragen. Een goede afstemming in deze tussen de gezinscultuur en de omgeving daarbuiten is onmisbaar. Deze moeten tezamen een veilige leefomgeving creëren voor de kinderen. De cultuur op straat heeft echter een vorm van duel: ik ben beter dan jij, ik mag meer dan jij en de ik –ben= sterker –dan- jij-cultuur. Het leven op straat, in de woonwijken, waar niet op ieder moment toezicht mogelijk is, wordt het voor vele kinderen meer overleven.
Muzaffer Yanik